Artistët në Gaza dokumentojnë gjenocidin izraelit, mbajnë gjallë shpresën
Në Rripin e Gazës, i cili ka pësuar shkatërrime të papara për shkak të sulmeve izraelite, arti shquhet si një mjet i fuqishëm shprehjeje që dëshmon për krimet e kryera nga administrata e Tel Avivit, ndërsa njëkohësisht ringjall shpresën në zemrat e palestinezëve.
Duke punuar mes grumbujve të rrënojave dhe kampeve të ngritura nga palestinezët e zhvendosur, artistët përdorin furçat dhe kanavacat e tyre për të dokumentuar vuajtjet e shkaktuara nga gjenocidi, të tilla si humbja, zhvendosja e detyruar, uria dhe privimi.
Disa artistë i transformojnë rrënojat e shtëpive të shkatërruara nga sulmet izraelite në vepra arti shumëngjyrëshe që thyejnë tonet gri të luftës, duke përcjellë një mesazh qëndrueshmërie.
Që nga nisja e sulmeve të tij në Rripin e Gazës më 8 tetor 2023, Izraeli ka shkaktuar vdekjen e më shumë se 70.000 palestinezëve dhe ka plagosur më shumë se 171.000 në më shumë se dy vjet; afërsisht 90 për qind e infrastrukturës civile është shkatërruar.
Qeveria e Tel Avivit vazhdon të shkelë marrëveshjen e armëpushimit që hyri në fuqi më 10 tetor 2025, duke shkaktuar vdekjen e shumë civilëve.
Pavarësisht mohimit nga Izraeli të krimeve të tilla si shënjestrimi i qëllimshëm i fëmijëve dhe uria e civilëve gjatë procesit gjenocidal, realitetet dhe dokumentet në terren zbulojnë se çfarë ka ndodhur.
Në këtë kontekst, palestinezët po e përqafojnë artin si një mjet kujtese dhe rezistence për të mbajtur gjallë kujtesën kolektive dhe për t’i kujtuar botës krimet e kryera.
– Shpresë e lindur nga rrënojat
Në Kampin e Refugjatëve Al-Maghazi në Rripin Qendror të Gazës, artistët palestinezë kanë transformuar rrënojat e ndërtesave të shkatërruara në vepra arti të gjalla dhe shumëngjyrëshe.
Në një vepër tjetër, fjala “Gaza” ishte shkruar në anglisht në një mur të shkatërruar, duke përshkruar raketa që binin nga qielli së bashku me lulet që çelin në tokë. Veprat përfshinin gjithashtu shprehje shprese për palestinezët dhe citate nga Mahmoud Darwish, poeti ikonik palestinez.
“Ka gjëra që meritojnë të jetojnë në këtë tokë” dhe “Për sa kohë që ka ullinj, ne do të ekzistojmë”.
– Një dëshmi që sjell vuajtje në kanavacë
Artisti palestinez Muhammad al-Maghari, i diplomuar në Departamentin e Arteve të Bukura në Universitetin Al-Aksa, është ndër ata që pasqyrojnë vuajtjet e përjetuara gjatë gjenocidit në veprat e tyre.
Pavarësisht burimeve të kufizuara, Al-Maghari vazhdon punën e tij në një dhomë të vogël në Deir al-Balah, pasi më parë ka marrë pjesë në ekspozita dhe festivale lokale dhe ndërkombëtare.
Veprat e artistit zbulojnë vështirësitë me të cilat përballen palestinezët në jetën e përditshme në Gaza.
Pikturat e Magharit paraqesin fëmijë me fytyra të lodhura që mbajnë tasa bosh, duke simbolizuar urinë, efektet e së cilës vazhdojnë pavarësisht armëpushimit; të moshuar që kërkojnë ushqim për fëmijët e tyre; dhe gra që zvarrisin enë uji nëpër rrënoja.
Përmes këtyre skenave, artisti tërheq vëmendjen ndaj politikave të Izraelit që dënojnë civilët me uri dhe etje.
Skena që përshkruajnë jetën në tenda, gatimin me dru dhe gjethe, si dhe transportin me karroca kafshësh shfaqen gjithashtu shpesh në punën e Magharit.
Duke folur për Anadolu, Maghari deklaroi se i ka kushtuar një pjesë të konsiderueshme të veprave të tij temës së “tendave”, një simbol i Nakbës në vitin 1948, kur qindra mijëra palestinezë u dëbuan nga tokat e tyre, duke shtuar se qëllimi është “të regjistrojë luftën në kujtesën njerëzore”.

