Kushtetuesja duhet të marrë vendim për lëndët për Kodin Zgjedhor, vlerësimin e prokurorëve publikë dhe “Medresenë Isa Beu” nga Kondova

Gjykata Kushtetuese në mbledhjen e sotme duhet të marrë vendime përfundimtare për lëndët për Kodin Zgjedhor, vlerësimin e prokurorëve publikë dhe “Medresenë Isa Beu” nga Kondova.

Siç informojnë nga Kushtetuesja, për lëndën e cila ka të bëjë me nenet 17 dhe 18 të Ligjit për emërimin dhe plotësimin e Kodit Zgjedhor, Gjykata më 26.02.2025 nisi procedurë për dispozitat me të cilat është ngritur pragu i nënshkrimeve të nevojshme për parashtrimin e listave të pavarura të qytetarëve në zgjedhje në 1 % të trupit votues.

Gjykata shprehu dyshime se dispozitat ligjore të kontestuara nuk janë në funksion të arritjes së qëllimeve të legjislacionit zgjedhor, sepse duke rritur numrin e nënshkrimeve të kërkuara për kandidatët e pavarur për të kandiduar, ato i eliminojnë ata nga procesi zgjedhor, duke ua bërë të pamundur ushtrimin e të drejtës për të kandiduar si element i të drejtës pasive të votës, gjë që kufizon edhe të drejtën e votës dhe të drejtën e veprimit politik të qytetarëve që i mbështesin ata, sepse zgjedhja e tyre reduktohet vetëm te kandidatët e partive dhe veprimi politik në kuadër të partive politike.

Kufizimi i numrit të subjekteve zgjedhore potenciale në procesin zgjedhor i mori atributet demokratike të zgjedhjeve të lira dhe korrekte dhe drejtpërdrejtë e  rrezikon dhe dobësohet pluralizmi politik, si vlerë themelore të rendit kushtetues nga neni 8 paragrafi 1 alinea 5 e Kushtetutës.

Lidhur me rastin që ka të bëjë me nenin 4, paragrafi 7 i Rregullores së Punës së Këshillit të Prokurorëve Publikë të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gjykata shprehu dyshime se ligjet e lartpërmendura nuk përmbajnë asnjë rregullim ligjor se mandati i anëtarëve të Këshillit të zgjedhur nga prokurorët publikë përfshihet në përvojën e vlerësuar pozitivisht të prokurorisë publike, veçanërisht pasi që, në përputhje me nenin 7, paragrafi 4 të Ligjit për Këshillin e Prokurorëve Publikë të Republikës së Maqedonisë së Veriut, anëtarët e zgjedhur të Këshillit nga radhët e prokurorëve publikë, për sa kohë që u zgjat mandati në Këshill, e kanë të pezulluar funksionin e prokurorit publik, përkatësisht nuk e kryejnë funksionin e prokurorit publik. Nuk ka mundësi për ndryshim ose zgjerim të të drejtave të anëtarëve të zgjedhur dhe të emëruar të Këshillit të Prokurorëve Publikë me akt nënligjor në ligjet e lartpërmendura.

Gjykata shprehu dyshime se Këshilli në këtë rast e ka tejkaluar juridiksionin e tij të përcaktuar kushtetues dhe ligjor. Kur bëhet fjalë për vlerësimin, i cili mund të jetë pozitiv ose negativ, të përvojës së prokurorit publik, ai vlen vetëm për prokurorët që kryejnë drejtpërdrejt funksionin prokurorial. Vetëm prokurorët mund të jenë bartës të funksionit prokurorial. Ata janë gjithashtu ekzekutorë të cilët, me punën e tyre në procesin e funksionit prokurorial, kontribuojnë në realizimin e tij. Gjithashtu, është ligjërisht e pambështetshme që mandati i anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë të përfshijë një përvojë prokuroriale publike të vlerësuar pozitivisht. Sipas rregullores së lartpërmendur që po kontestohet, vetë anëtarët e Këshillit të Prokurorëve Publikë duhet ta vlerësojnë pozitivisht punën e kolegëve të tyre.

Për lëndën e cila ka të bëjë me Vendimin për dhënien e lejes për themelimin e Shkollës së Mesme Private “Medreseja Isa Beu” – fshati Kondovë, Shkup, Gjykata i vlerësoi si të bazuara të dhënat në nismë se me miratimin e vendimit të kontestuar Qeveria e ka shkelur dispozitën kushtetuese për ndarje të shtetit nga çështjet fetare.

Gjykata Kushtetuese shprehu dyshim se Qeveria i ka dhënë leje bashkësisë fetare – Bashkësia Fetare Islame të themelojë gjimnaz, edhe pse sipas Amendamentit VII të Kushtetutës, bashkësitë fetare mund të themelojnë vetëm shkolla fetare në të cilat ligjërohet mësim fetar, gjegjësisht predikohet dhe mësohet religjioni konkret. Një shkollë e tillë, për mësimin e besimit islam, tashmë ekziston, ajo është Shkolla e Mesme Islame “Medreseja Isa Beu” në fshatin Kondovë e cila përfaqëson institucion të Bashkësisë Fetare Islame e cila është themeluese e saj dhe kujdeset për themelimin e procesit edukativ dhe arsimor dhe për planet dhe programet për mësimin fetar.

Për këto tri lëndë diskutimi është shterur dhe të gjithë janë në fazën e votimit.

MARKETING